زندگینامه طاهر بن حسین معروف به ذویمینین
|
|
طاهر بن حسین معروف به ذویمینین | |
|
تاریخ تولد : ............
تاریخ درگذشت : ..... توضيحات - آرامگاه : . |
207 هجری قمری۲۳جمادى الثانیة | |
 |
|
|
بیوگرافی و زندگینامه
حكومت های مستقل در ايران-بعد از اسلام
اهمیّت نواحی شرقی ايران
در قرن دّوم هجری، بدليل گسترش قلمرو مسلمانان و وجود نژادهای گوناگون، خليفه برای هر قسمت اين قلمرو ، حاکمی را تحت عنوان امير تعيين کرده و اعزام ميداشت و مهمترين سرزمينی که در دوره عباسيان برای آن امير
می فرستادند، خراسان بود. و خراسان مرز قلمرو اسلامی با شرق آسيا به شمار می رفت.
تشکيل سلسله طاهريان در خراسان
در اوايل قرن سوّم ، طاهر يکی از معروفترين سرداران مامون از طرف او امير خراسان شد و بدليل انکه در يک فرصت مناسب عدم اطاعت خود را از مامون اعلام کرد ، اوّلين حکومت مستقل ايرانی بعد از اسلام در ايران تشکيل شد و حکومت او به طاهريان معروف شد ،(نام موسّس حکومت). در زمان طاهريان نيشابور به پايتختی برگزيده شد.
طاهريان در جنگ با خوارج در شرق ايران به پيروزی دست يافتند و سرزمينهای ديگری مانند سيستان و قسمتی از ماوراءالنهر را به تصرّف در آوردند و نظم و امنيّت را در مرزها بر قرار کردند. در زمان حکومت طاهريان به جهت اهميّت آنان به کشاورزی و عمران و آبادی ، کشاورزان به آسودگی زندگی می کردند .
قيام بابک عليه خليفه عباسی
گذشته از نواحی شرقی ايران که تحت سلطه طاهريان بود ، مناطق غربی ايران تحت نظارت مستقيم خليفه بغداد قرار داشت . امّا دراوايل حکومت طاهريان،بابک در آذربايجان برعليه خليفه قيام کرد وبه دليل دشمنی با خليفه ، توانست بسياری از سپاهيان او را شکست دهد . اين دشمنی و جنگ با خلفای عباسی بيست سال طول کشيد و سرانجام توسط خليفه سرکوب شد .
طاهريان ضعيف و سرنگون می شوند
يکی از بزرگان سرزمين طبرستان به نام مازيار پس از سرکوبی بابک قيام کرد . ولی پس از مدّت ها جنگ و گريز توسط طاهريان سرکوب شد . امّا همين جنگها باعث شد تا خوارج در قسمتهای شرقی ايران دست به شورش بزنند و بدليل مقتدر نبودن آخرين امير طاهری يعنی محمّد بن طاهر ، حکومت طاهريان رو به ضعف گذشت و در قرن سوّم هجری توسط يعقوب ليث سرنگون شد .
تاسيس سلسله صفّاريان در سيستان
بدليل ضعف دولت طاهريان وآزار و اذيّت خوارج در سيستان و خراسان ، يکی از دلاوران سيستان به نام يعقوب ليث به کمک برادرانش خوارج را شکست داد و معروف شد . يعقوب بدليل رويگری سلسه خود را به صفاريان ناميد ( صفار يعنی رويگر ) اما خود از گروه عيّاران بود . گروهی که طرفدار جوانمردی ، بخشش وکمک به ضعيفان بودند.امّا گاهی به غارت و راهزنی کاروانها می پرداختند
يعقوب به دليل زيرکی و بخشندگی ، به رهبری عيّاران رسيد و خوارج را سرکوب کرد و با تصرّف نيشابور سلسله طاهريان را منقرض کرد . اما از آنجايی که مطيع خليفه عباسی نبود ، به دشمنی با او برخاست و به قصد جنگ با او به عراق حمله ور شد . در اين جنگ خليفه يعقوب را شکست داد و او پس از چندی بيمار شد و در گذشت .
مشکلات فراوان صفاريان را ضعيف می کند
در آخرين لحضات زندگی يعقوب برادرش عمروليث جانشين او شد و تصميم گرفت با خليفه صلح کند و خليفه نيز در ازای دريافت ماليات از او، حکومت او را قبول کرد.
در زمان حکومت او، قلمرو صفاريّان گسترش يافت و خليفه بدليل ترس از حمله احتمالی عمرو ليث به بغداد به طور پنهانی مخالفان او را تحريک می کرد . از جمله ايجاد اختلاف ميان عمرو ليث و امير اسماعيل سامانی، حاکم ماوراء النهر .در اين جنگ صفاريّان صفاريّان شکست خوردند و عمروليث پس از اسارت و تبعيد به بغداد , در زندان خليفه به قتل رسيد. و پس از او حکومت صفاريّان به سيستان محدود شد.
تشکيل سلسله سامانيان در ماوراءالنهر
امير اسماعيل سامانی در زمان جنگ عمروليث صفاری با مخالفان ، در ماوراءالنهر سلسله سامانيان را تاسيس کرد. او که قدرت را از پدران خود و جنگ با ترکان بت پرست بدست آورده بود ، قلمرو سامانيان را گسترش داد. پايتخت او شهر بخارا بود . او پس از شکست دادن عمروليث ، تمام خراسان را فتح کرد و بدليل دليري و توجه به عمران و آبادی کشور ، دولت سامانيان را به قدرت و وسعت فراوانی رساند.
از سوی ديگر وجود وزيران خردمندی چون بلعمی و جيهانی دستگاه امير اسماعيل ، در اين قدرت و وسيت تاثير فراوانی داشت . خصوصا آنکه سامانيان به زبان فارسی علاقه فراوانی داشتند و از شاعران و نويسندگان حمايت ميکردند . شاعران و دانشمندانی چون رودکی ، ابوعلی سينا و ابوريحان بيرونی در اين دوره می زيستند.
اختلافات داخلي و حمله خارجي سامانيان را منقرض مي سازد
دولت سامانيان که در ابتدا با نظم بسيار اداره می شد ، بدليل مشکلات درونی سست شد و علت اصلی آن وجود سپهسالاران يعنی فرماندهان بزرگی بود که در دولت سامانی جای وزيران را گرفتند . آنان اسيران ترک نژاد بودند و پس از رسيدن به مقام سپهسالاری قدرت خود را افزايش دادند به حاليکه اميران سامانی بازيچه دست آنان شدند . از جمله معروفترين سپهسالاران آلپتکين است.
|
نيمه اول قرن سوم هجري |
طاهريان |
طاهر |
تاسيس سلسه طاهري و اعلام استقلال |
|
جانشينان طاهر |
رشد کشاورزي- قيام بابک – قيام مازيار | ||
|
نيمه دوم قرن سوم هجري |
صفاريان |
يعقوب |
تاسيس سلسله صفاري- جنگ با طاهريان –جنگ با خليفه عباسي |
|
عمر |
صلح با خليفه عباسي- جنگ با اسماعيل ساماني | ||
|
ديگر فرمانروايان صفاري |
حکومت ضعيف صفاريان در سيستان | ||
|
قرن چهارم هجري |
سامانيان |
اسماعيل |
تاسيس دولت ساماني |
|
جانشينان اسماعيل |
اداره امور به دست بلعمي و جيهاني – ظهور دانشمندان و شاعران مانند ابن سينا و بيروني و رودکي رواج علم و ادب- قدرت يافتن سپهسالاران- دولت ديلميان در ايران- حمله |
سلسله طاهریان
در اوایل قرن سوم، طاهر بن حسین، یکی از سرداران مأمون عباسی از طرف او امیر خراسان شد و بدلیل آن که عدم اطاعت خود را از مأمون اعلام کرد، اولین حکومت مستقل ایرانی بعد از اسلام در ایران تشکیل شد و حکومت او به طاهریان معروف شد. در زمان طاهریان نیشابور به پایتختی برگزیده شد.
طاهریان در جنگ با خوارج در شرق ایران به پیروزی دست یافتند و سرزمینهای دیگری مانند سیستان و قسمتی از ماوراءالنهر را به تصرف در آوردند و نظم و امنیت را در مرزها بر قرار کردند. گفته می‌شود که در زمان حکومت طاهریان، به جهت اهمیت دادن آنان به کشاورزی و عمران و آبادی، کشاورزان به آسودگی زندگی میکردند.
در زمان طاهریان قیامهای بابک و مازیار که به ترتیب در اذربایجان و طبرستان(مازندران)رخ داد باعث شد که انها از توجه به شرق ایران باز دارد.به همین دلیل خوارج دست به شورش زدند.اخرین امیر طاهری محمدبن طاهرنیز فردی مقتدر نبود.در نتیجه حکومت طاهریان رو به ضعف نهاد و سرانجام در میانه‌های سده سوم هجری به دست یعقوب لیث سرنگون شد.
امیران خانواده طاهریان عبارت اند از:
طاهر بن حسین معروف به ذویمینین
طلحه بن طاهر
علی بن طاهر
عبدالله بن طاهر
طاهر بن عبدالله
محمد بن طاهر بن عبدالله
اهمیت نواحی شرقی ایران
در قرن دوم هجری , بدلیل گسترش قلمرو مسلمانان و وجود نژادهای گوناگون , خلیفه برای هر قسمت این قلمرو , حاکمی را تحت عنوان امیر تعیین کرده و اعزام میداشت و مهمترین سرزمینی که در دوره عباسیان برای آن امیر می فرستادند , خراسان بود . و خراسان مرز قلمرو اسلامی با شرق آسیا به شمار میرفت.
تشکیل سلسله طاهریان در خراسان
در اوایل قرن سوم , طاهر یکی از معروفترین سرداران مامون از طرف او امیر خراسان شد و بدلیل انکه در یک فرصت مناسب عدم اطاعت خود را از مامون اعلام کرد , اولین حکومت مستقل ایرانی بعد از اسلام در ایران تشکیل شد و حکومت او به طاهریان معروف شد , (نام موسس حکومت).در زمان طاهریان نیشابور به پایتختی برگزیده شد.
طاهریان در جنگ با خوارج در شرق ایران به پیروزی دست یافتند و سرزمینهای دیگری مانند سیستان و قسمتی از ماوراءالنهر را به تصرف در آوردند و نظم و امنیت را در مرزها بر قرار کردند. در زمان حکومت طاهریان به جهت اهمیت آنان به کشاورزی و عمران و آبادی , کشاورزان به آسودگی زندگی میکردند .
قیام بابک علیه خلیفه عباسی
گذشته از نواحی شرقی ایران که تحت سیطره طاهریان بود , مناطق غربی ایران تحت نظارت مستقیم خلیفه بغداد قرار داشت . اما در اوایل حکومت طاهریان ,بابک در آذربایجان بر علیه خلیفه قیام کرد و به دلیل دشمنی با خلیفه , توانست بسیاری از سپاهیان او را شکست دهد . این دشمنی و جنگ با خلفای عباسی بیست سال طول کشید و سرانجام توسط خلیفه سرکوب شد .
طاهریان ضعیف و سرنگون می شوند
یکی از بزرگان سرزمین طبرستان به نام مازیار پس از سرک.بی بابک قیام کرد . ولی پس از مدتها جنگ و گریز توسط طاهریان سرکوب شد . اما همین جنگها باعث شد تا خوارج در قسمتهای شرقی ایران دست به شورش بزنند و بدلیل مقتدر نبودن آخرین امیر طاهری یعنی محمد بن طاهر , حکومت طاهریان رو به ضعف گذشت و در قرن سوم هجری توسط یعقوب لیث سرنگون شد.
تاسیس سلسله صفاریان در سیستان
بدلیل ضعف دولت طاهریان و آزار و اذیت خوارج در سیستان و خراسان , یکی از دلاوران سیستان به نام یعقوب لیث به کمک برادرانش خوارج را شمست داد و معروف شد . یعقوب بدلیل رویگری سلسه خود را به صفاریان نامید ( صفار یعنی رویگر ) اما خود از گروه عیاران بود . گروهی که طرفدار جوانمردی , بخشش و کمک به ضعیفان بودند اما گاهی به غارت و راهزنی کاروانها می پرداختند .
یعقوب به دلیل زیرکی و بخشندگی , به رهبری عیاران رسید و خوارج را سرکوب کرد و با تصرف نیشابور سلسله طاهریان را منقرض کرد . اما از آنجایی که مطیع خلیفه عباسی نبود , به دشمنی با او برخاست و به قصد جنگ با او به عراق حمله ور شد . در این جنگ خلیفه یعقوب را شکست داد و او پس از چندی بیمار شد و در گذشت.
مشکلات فراوان صفاریان را ضعیف می کند
در آخرین لحضات زندگی یعقوب برادرش عمر و لیث جانشین او شد و تصمیم گرفت با خلیفه صلح کند و خلیفه نیز در ازای دریافت مالیات از او , حکومت او را کرد .
در زمان حکومت او , قلمرو صفاریان گسترش یافت و خلیفه بدلیل ترس از حمله احتمالی عمر و لیث به بغداد به طور پنهانی مخالفان او را تحریک میکرد . از جمله ایجاد اختلاف میان عمرو ایث و امیر اسماعیل سامانی , حاکم ماوراء النهر .در این جنگ صفاریان صفاریان شکست خوردند و عمرولیث پس از اسارت و تبعید به بغداد , در زندان خلیفه به قتل رسید. و پس از او حکومت صفاریان به سیستان محدود شد.
تشکیل سلسله سامانیان در ماوراءالنهر
امیر اسماعیل سامانی در زمان جنگ عمرولیث صفاری با مخالفان , در ماوراءالنهر سلسله سامانیان را تاسیس کرد. او که قدرت را از پدران خود و جنگ با ترکان بت پرست بدست آورده بود , قلمرو سامانیان را گسترش داد. پایتخت او شهر بخارا بود . او پس از شکست دادن عمرولیث , تمام خراسان را فتح کرد و بدلیل دلیری و توجه به عمران و آبادی کشور , دولت سامانیان را به قدرت و وسعت فراوانی رساند.
از سوی دیگر وجود وزیران خردمندی چون بلعمی و جیهانی دستگاه امیر اسماعیل , در این قدرت و وسیت تاثیر فراوانی داشت . خصوصا آنکه سامانیان به زبان فارسی علاقه فراوانی داشتند و از شاعران و نویسندگان حمایت میکردند . شاعران و دانشمندانی چون رودکی , ابوعلی سینا و ابوریحان بیرونی در این دوره می زیستند.
اختلافات داخلی و حمله خارجی , سامانیان را منقرض می سازد
دولت سامانیان که در ابتدا با نظم بسیار اداره میشد , بدلیل مشکلات درونی سست شد و علت اصلی آن وجود سپهسالاران یعنی فرماندهان بزرگی بود که در دولت سامانی جای وزیران را گرفتند . آنان اسیران ترک نژاد بودند و پس از رسیدن به مقام سپهسالاری قدرت خود را افزایش دادند به حدیکه امیران سامانی بازیچه دست آنان شدند . از جمله معروفترین سپهسالاران آلپتکین است
اما در شرق و مغرب دولت سامانی نیز مشکلات فراوانی وجود داشت . در مغرب , سلسله دیلمیان تاسیس شده بود در مشرق نیز دولت مسلمان و ترک نژاد آل افراسیاب به قلمرو آنان حمله کردند. سرانجام با حمله آل افراسیاب و سقوط بخارا در اواخر قرن چهارم هجری , سلسله سامانیان منقرض گردید.
نیمه اول قرن سوم هجری
طاهریان
طاهر تاسیس سلسه طاهری و اعلام استقلال
جانشینان طاهر رشد کشاورزی- قیام بابک – قیام مازیار
نیمه دوم قرن سوم هجری
صفاریان
یعقوب تاسیس سلسله صفاری- جنگ با طاهریان –جنگ با خلیفه عباسی
عمر صلح با خلیفه عباسی- جنگ با اسماعیل سامانی
دیگر فرمانروایان صفاری حکومت ضعیف صفاریان در سیستان
قرن چهارم هجری
سامانیان اسماعیل تاسیس دولت سامانی
جانشینان اسماعیل اداره امور به دست بلعمی و جیهانی – ظهور دانشمندان و شاعران مانند ابن سینا و بیرونی و رودکی
رواج علم و ادب- قدرت یافتن سپهسالاران- دولت دیلمیان در ایران- حمله ال افراسیاب
سلسله سامانیان در ماوراءالنهر و خراسان و گرگان و..
از 279 تا 389 هجری قمری
1 - اسماعیل بن احمد، معروف به امیر ماضی 279 تا 295 هجری قمری
2 - ابو نصر احمد بن اسماعیل، معروف به امیر شهید 295 تا 301 ه.ق
3 - نصر بن احمد، معروف به امیر سعید 301 تا 331 ه.ق
4 - نوح بن نصر معروف به امیر حمید 331 تا 343 ه.ق
5 - عبدالملک بن نوح، معروف به امیر رشید 343 تا 350 ه.ق
6 - ابو صالح منصوربن نوح، معروف به امیر سدید 350 تا 366 ه.ق
7 - ابوالقاسم نوح بن منصور، معروف به امیر رضی 366 تا 387 ه.ق
8 - ابوالحارث منصور بن نوح 387 تا 389 ه.ق
9 - ابوالفارس عبدالملک بن نوح 389 تا 389 ه.ق
منبع- ویکی بدیا